از آنجایی که تولد یک انسان ایرانی در ثبت احوال کشور مکتوب می شود سند فوت هم باید در ثبت احوال تنظیم شود، حتی فرزندی که تنها چند ساعت در قید حیات بوده است . در ادامه با صدور سند گواهی فوت و گواهی پزشکی و گواهی فوت بیمارستان یا پزشکی قانونی آشنا می شوید .
اولین کار بعد از مرگ فردی تهیه‌ی سند گواهی فوت آن شخص است که توسط افراد درجه اول متوفی صورت می گیرد و بعد از صدور گواهی فوت درخواست آمبولانس حمل جنازه به بهشت زهرا تهران یا ارسال به شهرستان می رسد .
نکته : طبق ماده ۲۲ قانون، وفات ایرانیان و تمامی اتباع ایرانی اعم از اینکه مقیم ایران باشند و یا خیر باید توسط اداره ثبت احوال ثبت شود و در این میان مسئول گزارش فوت ایرانیان مقیم خارج کنسولگری‌های ایران در خارج از کشور است و افرادی که در ایران زندگی می‌کنند نیز افراد حاضر در محل فوت یا حادثه همچون خانواده، نزدیکان، نیروی انتظامی و غیره می‌توانند با احراز هویت خود، فوت متوفی را به ثبت برسانند و لازم است بدانید که برای ثبت وفات باید شناسنامه متوفی جهت باطل شدن در اختیار اداره ثبت احوال قرار گیرد.
سند گواهی فوت برای خاکسپاری و حتی انتقال پیکر و انجام امور سهم‌الارث و حقوق وراث لازم است.
تفاوت سند فوت و گواهی پزشکی چیست ؟
وقتی پزشک مربوطه تایید می کند که فرد مرده است باید گواهی ای جهت وفات فرد صادر کند به این گواهی ، گواهی پزشکی می گویند . گواهی پزشکی باید در ثبت احوال کشور ثبت گردد ، بعد از آن سند فوت یا گواهی فوت را ثبت احوال به افراد مورد نظر تحویل می دهد . بعد از آن سند فوت ، حکم شناسنامه فرد را دارد و شناسنامه را ثبت احوال باطل می کند .
لازم به ذکر است نمایندگی ثبت احوال داخل ساختمان عروجیان واقع در سازمان بهشت زهرا تهران قرار دارد .
صدور گواهی فوت پزشکی
صدور گواهی پزشکی بستگی به مرگ فرد دارد که به سه بخش خلاصه می شود
- صدور گواهی در منزل
- صدور گواهی در بیمارستان
- صدور گواهی در پزشکی قانونی
صدور گواهی پزشکی فوت در منزل
اگر فردی در منزل فوت کند باید با واحد اورژانس هماهنگ کنید یا پزشکی که حتما مورد تایید پزشگی قانونی باشد تا اقدام جهت صدور گواهی پزشکی کند .
البته صدور گواهی پزشکی در منزل شرایطی دارد . فرد متوفی باید بالای 60 سال سن داشته باشد و علایم خفگی ، ضرب و جرح ، بریدگی ، اصابت گلوله در بدن وی مشاهده نشود تا گواهی پزشکی در منزل صادر شود . اگر فرد زیر 60 سال باشد یا پزشک به مرگ طبیعی فرد شک کند پیکر را به پزشکی قانونی انتقال می دهند .
مدارک هویتی فرد اصل کارت ملی و اصل شناسنامه باید در دسترس باشد تا پزشک مشاهده کند و کد پستی محل فوت را در گواهی پزشکی درج کند .
صدور گواهی پزشکی فوت در بیمارستان
فرد در بیمارستان بستری بوده و فوت می کند باید مراحل را از خود بیمارستان پیگیری کنید . گواهی فوت بیمارستان صادر می شود و برای ثبت و اخذ سند فوت به ثبت احوال مراجعه کنید .
لازم به ذکر است جهت حمل و نقل جنازه بعد از صدور گواهی فوت بیمارستان با روابط عمومی بیمارستان هماهنگ کنید .
صدور گواهی در پزشکی قانونی
مرگی مشکوک باشد گواهی صادر نخواهد شد تا سازمان پزشکی قانونی بطور کامل علت مرگ را تشخیص دهد. مواردی زیر باید به سازمان پزشکی قانونی مراجعه کنید :
مرگ به دنبال اقدام به قتل
مرگ به دنبال اقدام به خودکشی
مرگ به دنبال هر گونه منازعه(اعم از درگیری فیزیکی و یا لفظی)
مرگ به دنبال حوادث ترافیکی(به هر شکل و با هر فاصله زمانی از حادثه که مرگ رخ دهد)
مرگ به دنبال مسمومیت(شیمیایی، دارویی، گازگرفتگی و…)
مرگ به دنبال سوء مصرف مواد(مخدر، روان گردان، توهم زا و…)
مرگ متعاقب برق گرفتگی، سوختگی، غرق شدگی، سرمازدگی، گرمازدگی، سقوط از ارتفاع و…
مرگ ناشی از کار( حوادث شغلی، مواد آلاینده محیط کار و…)
مرگ در زندان یا بازداشتگاه
مرگ در مراکز اقامت جمعی مانند آسایشگاه، پرورشگاه، اردوگاه، پادگان، خوابگاه و …
مرگ ناشی از اقدامات تشخیصی و درمانی
مرگ مادر ناشی از اقدامات تشخیصی و درمانی در حین بارداری، حین زایمان یا متعاقب زایمان و یا سقط جنین
مرگ حین یا متعاقب ورزش
مرگ های ناگهانی، غیر منتظره و غیر قابل توجیه
هر مرگی که احتمال شکایت از کسی در آن وجود داشته باشد.
هر نوع مرگ مشکوک بر مرگ با علت ناشناخته
هر نوع مرگ افراد ناشناس و مجهول الهویه
هر مرگی که احتمال جنحه یا جنایت در آن برود
مرگ ناشی از حوادث غیر مترقبه
در موارد مذکور بخاطر حساسیت موضوع حتما باید متوفی به سازمان پزشگی قانونی ارجاع شود و بعد از انجام معاینات توسط پزشکان و متخصصان این سازمان و محرز گردیدن آن گواهی فوت و جواز دفن صادر میگردد.
مدارک مورد نیاز جهت ثبت وفات چیست؟
- شناسنامه متوفی و کارت شناسایی ملی (در صورت صدور کارت).
- گواهی پزشک یا بیمارستان یا مسئولین گورستان یا معرفی و حضور دو نفر گواه با ارائه مدرک شناسایی در اداره ثبت احوال مورد مراجعه.
توصیه های ضروری در خصوص گواهی فوت
- اصلح است که واقعه وفات در ظرف مهلت مقرر ( ۱۰ روز ) به اداره ثبت احوال اعلام گردد.
- صدور گواهی فوت در مراحل بعدی مستلزم ارائه شناسنامه متوفی یا اعلام شماره و تاریخ ثبت وفات می باشد.
- صدور گواهی فوت مستلزم ثبت وفات است، با توجه به اهمیت موضوع لازم است قبل از امضاء سند مربوطه از صحت مندرجات آن اطمینان حاصل نمائید.
- به هنگام دریافت گواهی فوت از صحت مندرجات آن اطمینان حاصل نمایید.
- پس از وفات، گواهی فوت جایگزین شناسنامه متوفی می باشد که بنابه ضرورت و نیاز این گواهی ارائه خواهد شد.
هر یک از اشخاص زیر می توانند به اعلام وفات واخذ گواهی فوت اقدام نمایند
- نزدیکترین خویشاوند متوفی یا هر شخصی که در موقع وفات حاضر بوده است با ارایه مدارک شناسایی
- ماموران انتظامی
- متصدی یا صاحب مکانی که وفات در آن رخ داده است
- متصدیان گورستانها
- مقامات قضایی و نظامی
- گروههای امدادی